Wiedza nie tylko szkolna
Wokół szczepionek i ich składu narosło wiele mitów a stąd i wątpliwości czy wręcz kontrowersji. Przy czym zasada działania szczepionek pozostaje niezmienna. Już dzieci szkolne wiedzą, że skład szczepionki opiera się na antygenach pozyskanych z martwych lub osłabionych drobnoustrojów. Po podaniu szczepionki organizm nabywa czynnej odporności przeciwko danym drobnoustrojom.
Genialny podstęp
Szczepionka ma imitować naturalną infekcję. Wywołuje odpowiedź immunologiczną podobną do naturalnej odporności, którą uzyskuje się po przebytym zakażeniu lub chorobie. Szczepionka ma ważny cel – chroni przed ciężkim przebiegiem choroby i nieoczekiwanymi powikłaniami.
Mechanizm działania szczepionki przeciwko grypie
Szczepionki przeciw grypie zazwyczaj zawierają cztery rodzaje martwych wirusów grypy (2 szczepy wirusa A i 2 szczepy wirusa B). Ich skład jest corocznie dostosowywany do zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia, aby jak najdokładniej odpowiadał krążącym aktualnie szczepom grypy.
Dwa typy szczepionek
- Szczepionki przeciw grypie do podawania pozajelitowego zawierają antygeny powierzchniowe inaktywowanych i rozszczepionych wirusów grypy typu A i B, namnażanych w zarodkach kurzych
- Szczepionka do podawania donosowego zawiera żywe atenuowane wirusy grypy szczepów A i B, namnażane w zarodkach kurzych
Czy można wywołać grypę szczepieniem?
W żadnym wypadku! Główne substancje szczepionek zawierają jedynie fragmenty wirusa, w dodatku w postaci inaktywowanej. Nie ma możliwości, żeby szczepienie wywołało grypę!
Skąd więc kontrowersje?
Przyczyn mnożenia się teorii spiskowych i walki z osiągnięciami medycyny jest kilka. Pora rozprawić się z niedowiarkami:
- U niewielkiego odsetka ludzi występuje niepożądany odczyn poszczepienny, którego objawy mogą przypominać objawy chorobowe (stan podgorączkowy, dreszcze, osłabienie).
- Po złapaniu wirusa grypy nie musimy być tego od razu świadomi. Objawy mogą pojawić się nawet po tygodniu. W takim wypadku, jeśli zaszczepiły się przed wystąpieniem objawów, szczepionka nie zadziała.
- Po szczepieniu organizm potrzebuje czasu, by wytworzyć przeciwciała. Odporność po podaniu szczepionki inaktywowanej rozwija się w ciągu 2–3, natomiast odporność po podaniu szczepionki donosowej pojawia się w ciągu 14 dni. Jeśli złapiemy wirusa zanim nabierzemy pełnej odporności, może dojść do zachorowania. Możemy jednak oczekiwać łagodniejszego przebiegu.
Szczepionki przeciw grypie od dawna uważane są za jedne z najbezpieczniejszych. Mogą być stosowane u dzieci od 6 miesiąca życia oraz kobiet w ciąży na każdym jej etapie. Działania niepożądane występują stosunkowo rzadko, najczęstsze to krótkotrwałe zaczerwienienie i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia. Mogą pojawić się zmęczenie, bóle mięśni i stawów oraz podwyższona temperatura, które szybko ustępują bez dalszego leczenia.
